Sữa mẹ là thức ăn tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Mẹ có một chế độ ăn lành mạnh và cân bằng rất quan trọng giai đoạn mang thai và cho con bú. Việc kết hợp bú sữa mẹ và bú sữa bình trong những tuần đầu đời của bé có thể làm giảm khả năng tiết sữa mẹ và ảnh hưởng đến việc cho bé bú sữa mẹ sau đó. Vui lòng tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc nhân viên y tế để đưa ra lựa chọn phù hợp về việc cho trẻ bú sữa và chế độ ăn uống.

TRẺ ĂN DẶM BỊ TÁO BÓN: LÝ GIẢI NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH XỬ LÝ

Táo bón là tình trạng bệnh trẻ khó đi ngoài do phân quá cứng. Đây là bệnh khá phổ biến, nhất là đối với trẻ nhỏ đang trong giai đoạn ăn dặm. Vậy, bạn có biết, trẻ ăn dặm bị táo bón một phần liên quan đến hệ miễn dịch của trẻ. Để giải đáp những thắc mắc trên, bạn hãy cùng Aptaclub tham khảo ngay nội dung của bài viết này nhé!

Tại sao trẻ ăn dặm bị táo bón?

Trẻ ăn dặm bị táo bón có thể xuất phát từ nhiều lý do, như là:

Hệ tiêu hóa của trẻ chưa kịp thích ứng với chế độ ăn mới

Khi chuyển sang giai đoạn ăn dặm, khả năng dung nạp thức ăn cũng thay đổi. Ngoài sữa, trẻ sẽ được tiếp xúc với những món ăn mới như bột, cháo, canh, cơm…Đây đều là những thực phẩm có sự khác biệt lớn về độ cứng, độ đặc…Vì vậy, sẽ khó tránh khỏi tình trạng hệ tiêu hóa của trẻ chưa kịp thích ứng ở thời gian ban đầu dẫn đến tình trạng táo bón.

tre-so-sinh-bi-tao-bon-1 Trẻ bị táo bón có thể do hệ tiêu hóa của trẻ chưa kịp thích ứng với chế độ ăn dặm

Cho trẻ ăn dặm quá sớm

Theo các chuyên gia, thời điểm bắt đầu ăn dặm phù hợp nhất là khi trẻ được 6 tháng tuổi. Tuy nhiên, nhiều mẹ bỉm sữa lại cho con ăn dặm sớm hơn so với độ tuổi trên.

Việc bắt đầu cho trẻ ăn dặm sớm hơn sẽ không làm cho trẻ ngủ lâu hơn vào ban đêm mà ngược lại có thể gây ra các vấn đề về tiêu tiêu hóa. Trong năm đầu tiên của trẻ, sữa mẹ hoặc sữa công công thức là thành phần quan trọng nhất trong chế độ ăn của bé. Vì vậy, cha mẹ hãy đảm bảo rằng trẻ uống đủ lượng sữa mẹ hoặc sữa công thức và bắt đầu cho trẻ ăn dặm ở thời gian phù hợp.

Chế độ ăn thay đổi

Khi chế độ ăn của trẻ thay đổi, chẳng hạn như chuyển từ sữa mẹ sang sữa công thức, bắt đầu ăn dặm hay uống ít sữa công thức hơn bình thường mà có dấu hiệu phân mềm hoặc không dễ thải ra ngoài thì có thể bé đang bị táo bón.

Chúng ta đều biết sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất  cho các trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, nhất là đối với trẻ dưới 12 tháng tuổi do sữa mẹ giúp hệ đường ruột trẻ phát triển và hoàn thiện. Tuy nhiên, không ít mẹ bỉm sữa có suy nghĩ chưa đúng rằng ăn dặm sẽ cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng hơn nên hạn chế cho trẻ bú mẹ. Trên thực tế, giai đoạn ăn dặm là giai đoạn trẻ tập và thích ứng với thức ăn mới do đó sữa mẹ trong giai đoạn này vẫn đóng một vai trò quan trọng.

Trong trường hợp trẻ sinh mổ đã đến tuổi ăn dặm nhưng mẹ không đủ sữa cho con bú thì có thể tham khảo thêm những dòng sữa có bổ sung SYNBIOTIC để giúp cho trẻ có hệ tiêu hóa tốt hơn. SYNBIOTIC là sự kết hợp probiotic và prebiotic, theo nhiều nghiên cứu có lợi cho hệ tiêu hóa của trẻ, là một trong những dưỡng chất tốt có trong sữa mẹ.

Trẻ uống thiếu nước

Khi trẻ bú mẹ hoàn toàn, hầu như trẻ không cần uống nước vì sữa mẹ đã cung cấp đủ nước và chất dinh dưỡng cho trẻ. Tuy nhiên, đến tuổi ăn dặm thiếu nước là nguyên nhân rất phổ biến gây cho trẻ ăn dặm bị táo bón. Vì vậy cha mẹ đừng quên bổ sung đủ nước để tránh tình trạng trẻ bị táo bón.

Biểu hiện trẻ ăn dặm bị táo bón

Trẻ ăn dặm bị táo bón là tình trạng đi đại tiện khó khăn và phải gắng dùng sức để rặn khi đi ngoài. Phân của trẻ cứng và khô, khiến trẻ rất đau khi đi đại tiện. Điều này xảy ra khi cơ thể thiếu nước, ruột sẽ tự động hấp thụ thêm nước từ thức ăn, do đó khiến phân khô, cứng hơn bình thường.

Tần suất đại tiện phụ thuộc vào độ tuổi của trẻ. Thông thường, trong giai đoạn đầu của trẻ sơ sinh, việc đại tiện có thể xảy ra nhiều hơn 4 lần mỗi ngày và sau đó giảm dần xuống còn 1-2 lần mỗi ngày khi trẻ được 4 tuổi, trong đó 98% trẻ đã tự chủ được cơ vòng. Nếu thói quen này đột nhiên không được duy trì, khả năng lớn là trẻ đã bị táo bón. Nếu tình trạng táo bón kéo dài, trẻ sẽ dễ bị són phân. Trong giai đoạn đầu của trẻ sơ sinh, việc đại tiện tiện có thể xảy ra.

Một trường hợp khác là trẻ thường quấy khóc khi đi ngoài vì cảm thấy khó chịu và không thể đẩy chất thải ra ngoài. Do đó, cha mẹ cần chú ý kỹ những biểu hiện này của trẻ để kịp có biện pháp khắc phục.

tre-an-dam-bi-tao-bon-2 Trẻ bị táo bón có biểu hiện quấy khóc và ít đi ngoài hơn bình thường

Trẻ ăn dặm bị táo bón phải làm sao?

Giai đoạn ăn dặm là một trong những thời điểm trẻ thường xuyên phải đối mặt với tình trạng táo bón. Để cải thiện tình trạng trẻ ăn dặm bị táo bón, cha mẹ có thể áp dụng một số cách đơn giản mà hiệu quả như sau:

Điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt phù hợp

Ba mẹ nên cho trẻ ăn thức ăn dễ nhai, dễ nuốt ở dạng lỏng hoặc mềm, hạn chế thức ăn đặc, khó tiêu. Cha mẹ có thể bổ sung vào thực đơn cháo loãng hoặc sữa pha với tỷ lệ thích hợp để trẻ nhanh chóng làm quen với chế độ dinh dưỡng mới.

Bổ sung chất xơ cho bữa ăn của trẻ

Trẻ ăn dặm bị táo bón phải làm sao? Khi tình trạng táo bón ở trẻ xảy ra, mẹ cần thay đổi ngay thực đơn cho trẻ bằng cách bổ sung nhiều loại thực phẩm giàu chất xơ và khoáng chất giúp cải thiện hệ tiêu hóa cho trẻ. Chất xơ có nhiều trong các loại rau, củ quả, nhất là quả lê, cà rốt, cải Brussels…

Massage bụng cho trẻ

Đây là cách hiệu quả mà các bậc phụ huynh có thể áp dụng cho trẻ 6 tháng ăn dặm bị táo bón. Áp dụng cách xoa bụng thường xuyên sẽ làm giảm tình trạng đầy bụng, khó tiêu, làm mềm thức ăn và dễ dàng đi xuống hậu môn.

tre-an-dam-bi-tao-bon-3 Massage bụng trẻ theo chiều kim đồng hồ sẽ giúp trẻ dễ đi ngoài hơn

Dạy trẻ thói quen đi vệ sinh hàng ngày

Mặc dù đi vệ sinh là nhu cầu tự nhiên của trẻ nhưng mẹ hoàn toàn có thể tập cho trẻ thói quen đi vệ sinh hàng ngày và đúng giờ. Thời điểm tốt nhất để đi đại tiện là sau bữa sáng hoặc bữa trưa từ 20-40 phút, đây là khoảng thời gian ruột hoạt động mạnh nhất. Hầu hết các bác sĩ khuyên rằng nên đi vào buổi sáng sau khi ăn khoảng 20 phút.

Bổ sung lợi khuẩn

Các lợi khuẩn sẽ kích thích sản sinh ra các enzym tốt, từ đó giúp trẻ tiêu hóa nhanh, phân ra ngoài nhanh và ít khô hơn. Ngoài ra, lợi khuẩn sẽ tiêu diệt vi khuẩn có hại giúp duy trì cân bằng đường ruột, ngăn ngừa rối loạn tiêu hóa. Các lợi khuẩn thường có trong sữa chua và men vi sinh nên ba mẹ có thể tham khảo ý kiến của các chuyên gia để áp dụng trong thực đơn của trẻ.

Nếu lo ngại việc ăn uống không bổ sung đủ lợi khuẩn, mẹ có thể bổ sung sữa công thức có chứa SYNBIOTIC vào chế độ ăn của trẻ. SYNBIOTIC với sự kết hợp độc đáo giữa Prebiotics và Probiotic là những thành phần dinh dưỡng rất tốt cho hệ tiêu hoá. Prebiotics tương tự như chất xơ tự nhiên giúp hệ tiêu hoá của trẻ khoẻ mạnh hơn. Thành phần Probiotic có trong sữa công thức giúp tăng cường vi khuẩn có lợi trong đường ruột của trẻ. Sự kết hợp của hai thành phần này sẽ giúp cải thiện quá trình tiêu hóa, tăng khả năng hấp thu chất dinh dưỡng, ngăn ngừa tình trạng táo bón. Khi trẻ có hệ tiêu hóa khỏe mạnh, việc hấp thụ dinh dưỡng sẽ tốt hơn, giúp trẻ tăng cường đề kháng và phát triển toàn diện.

Bên cạnh đó, bé cần bổ sung thêm các vi chất cần thiết: Vitamin D, C,...để cải thiện vị giác, ăn ngon, đạt chiều cao và cân nặng đúng chuẩn và vượt chuẩn, giúp hệ miễn dịch tốt, tăng cường đề kháng để ít ốm vặt và ít gặp các vấn đề tiêu hóa các mẹ nhé.

Trên đây là những thông tin hữu ích về nguyên nhân, cách phòng và điều trị tình trạng trẻ ăn dặm bị táo bón. Bạn hãy truy cập website: https://www.aptaclub.com.vn/ mỗi ngày để cập nhật những kiến ​​thức chăm sóc sức khỏe của trẻ một cách khoa học nhé!

NUTRIHOME. Trẻ ăn dặm bị táo bón, ba mẹ phải làm sao? Nguyên nhân là gì? [Online]. 2020. https://nutrihome.vn/tre-an-dam-bi-tao-bon/ [Truy cập 5/2024]

Hồng Ngọc Hospital. Táo bón ở trẻ ăn dặm: Sai lầm của mẹ [Online]. 2020. https://hongngochospital.vn/tao-bon-o-tre-an-dam/ [Truy cập 5/2024]

VINMEC. Đề phòng bé bị táo bón khi ăn dặm [Online]. https://www.vinmec.com/vi/tin-tuc/thong-tin-suc-khoe/nhi/de-phong-be-bi-tao-bon-khi-dam/?link_type=related_posts [Truy cập 5/2024]

Longwood Pediatrics. Bắt đầu cho trẻ ăn thức ăn đặc [Online]. Tham khảo tại: https://www.childrenshospital.org/alliance/practices/longwood-pediatrics/patient-education/nutrition/starting-baby-solid-food. [Truy cập 5/2024]

Healthyline. Tái tạo lại chức năng ruột. [Online]. Tham khảo tại: https://www.healthline.com/health/bowel-retraining#what-to-expect [Truy cập 5/2024]

Mohammed Hasosah, Azad Haleem, Kevan Jacobson, Bassel Alshemmeri, Aziz Alenazi, Ahmed Abdel Badei, and Peggy Massoud. Kiến thức và thực hành của bác sĩ nhi khoa về tình trạng táo bón ở trẻ em tại thế giới Ả Rập: kết quả từ một cuộc khảo sát từ nhiều trung tâm. 2022; 22: 478.

Nationwide Children. Táo bón ở trẻ sơ sinh là gì? [Online]. Tham khảo tại: https://www.nationwidechildrens.org/conditions/constipation-infant [Truy cập 5/2024]

B&B. Tư thế đi vệ sinh để giảm táo bón [Online]. Tham khảo tại: https://www.bladderandbowel.org/help-information/resources/toilet-positions/ [Truy cập 5/2024]

I Xinias and A Mavroudi. Táo bón ở trẻ em. Đánh giá và điều trị. 2015 Jan-Mar; 19(1): 11–19.

Ahmad Khodadad and Mozhgan Sabbaghian. Vai trò của SYNBIOTICS trong điều trị táo bón ở trẻ em. 2010 Dec; 20(4): 387–392

Alt image

Thắc mắc về dinh dưỡng cho bé?

Chúng tôi luôn sẵn sàng để tư vấn và giải đáp những thắc mắc của mẹ về vấn đề chăm sóc và dinh dưỡng cho bé.

x